Bunun 37,7 milyar doları kısa vadeli, 42 milyar doları da dış uzun vadeli borç servisi. Türkiye’nin kısa vadeli dış borçlarının yüzde 51’i dolar, yüzde 33’ü ise Euro cinsinden. (Hatta yüzde 13’ü TL ile.)
Son 12 ayda TL dolar karşısında yüzde 18 değer kaybetti. Demek ki, ödenecek kısa vadeli dolar borcu olan 19,3 milyar dolar üzerinden, TL olarak doğan ek yük 3,5 milyar dolar ediyor. Tabii bu arada TL’nin Euro karşısında yüzde 12 de değer kazanması var. Bu durumda da, 12,4 milyar dolar ederindeki Euro borç için 1,5 milyar dolar daha az TL ödenecek. Toplamda kısa vadeli borçlarımız için 2 milyar dolar değerinde daha fazla (TL olarak) ödeme yapılacak.
Gelelim uzun vadeli dış borçlara.. Bu yıl vadesi gelen bu 42 milyar dolarlık borç ödemesinin yüzde 59’u dolar cinsinden. Demek ki, 25 milyar dolar için yüzde 18 daha fazla TL ödeneceğine göre, 4,5 değerinde bir artış olmuş. Öte yandan da, 14 milyar dolar ederindeki Euro birimiyle olan dış borçlar için 1,7 milyar dolar kadar daha az TL ödenecektir. Bunun da neti 2,2 milyar dolar tutarındaki TL ediyor..
3 tane Boğaz Köprüsü...
Kısacası, son bir yıldaki döviz kurundaki hareketlilik yahut TL’nin değer kaybetmesi karşısında, bu yıl yapacağımız dış borç ödemelerinin TL yükü 11 milyar TL yahut 4,2 milyar kadar artırmış bulunmaktadır. (Bu rakam neredeyse 3 tane Boğaz köprüsü yapmaya bedeldir!)
Bunun yanı sıra, Türkiye’nin bu yıl (2014) milli geliri 790 milyar dolarda kalacaktır. Dış borçlarımızın 400 milyar doları bulduğu ve ekonomik durgunluğun da başladığı düşünülürse, en büyük riskin dış borç olduğu ortaya çıkar. Artık hükümeti bu konuda uyarmaya gerek yoktur, çünkü seçimlere 3 aydan az zaman kaldı. Sadece kamuoyuna açıklamakla yetiniyoruz!
Prof. Dr. Hurşit Güneş
CHP Kocaeli MV..
